Οι Φαναριώτες
[Οι Φαναριώτες 1]
Διασκευή από το μυθιστόρημα του Θανάση Πετσάλη Διομήδη «Οι Μαυρόλυκοι» Τόμος Β. σελ. 101-102 Εκδόσεις Εστία, Αθήνα 2006
Ο γέρο- Μαύρολυκος πέθανε γρήγορα από ευλογιά 58 χρόνων άνθρωπος. Μείνανε λοιπόν τότε ο Στέφανος και ο Γιάγκος κληρονόμοι. Τα είχε στείλει ο γέρος αυτά τα παιδιά να μάθουν ελληνικά στο Βουκουρέστι. Ύστερα ο Στέφανος πήγε να σπουδάσει γιατρός στην Πάντοβα της Ιταλίας. Ο Γιάγκος έμεινε στην Βλαχία υπασπιστής σε κάποιον αξιωματούχο. Του άρεσαν τα πολεμικά και χειριζόταν το σπαθί σαν να ήταν το δεξί του χέρι. Ο Στέφανος γύρισε γιατρός από την Πάντοβα. Κι όμως ο πατέρας του φρόντισε να τον διορίσει Σπαθάρη (αξιωματούχο) στη Βλαχία. Ήθελε βλέπεις ο γέρος να ανοίξει το παιδί του το δρόμο για τις Ηγεμονίες. Τον πάντρεψε κιόλας με μία ανιψιά του Σκαρλάτου από τις πιο ονομαστές και πλούσιες οικογένειες και του είπε:
-Άκου παιδί μου στη ζωή πετυχαίνει όποιος έχει τρία πράγματα: υγεία, χρήματα και υπομονή. Υγεία έχεις, χρήματα έχω, υπομονή ας σου δώσει ο Θεός.
Σούρωσε τα φρύδια και πρόσθεσε πιο χαμηλά:
- Αρκεί να τα μεταχειριστείς όπως πρέπει, όπου πρέπει και όταν πρέπει. Το πώς πρέπει σου το έμαθα. Το που και το πότε θα σου το μάθουν οι περιστάσεις.
Σούρωσε τα χείλια και ολοκλήρωσε:
-Αρκεί να έχεις μάτι, αυτί και μέση. Με το μάτι ζυγίζεις, με το αυτί αγοράζεις, με τη μέση σκύβεις...σκύβεις και μαζεύεις.
Έτσι ξεκίνησε ο Στέφανος για να εργαστεί στη Βλαχία. Όταν μάλιστα έγινε ηγεμόνας της Βλαχίας ο Κωνσταντίνος Μπρανκοβεάνου, εκτίμησε τις ικανότητες του Στέφανου και τον έκανε ακόλουθό του. Εκεί εργάστηκε καλά ο Στέφανος. Ενίσχυσε την ελληνική Ακαδημία του Αγίου Σάββα και μόχθησε να επιβληθεί η ελληνική στα επίσημα έγγραφα της Ηγεμονίας. Ακόμη χάρη στη σχέση του με το Οικουμενικό Πατριαρχείο έφερε στην ηγεμονία Έλληνες, ανώτερους κληρικούς και στο τέλος βοήθησε τους Έλληνες εμπόρους να πάρουν στα χέρια τους όλο το εμπόριο της Ουγγροβλαχίας.
Πέρσι όμως, όταν έπεσε ο Ηγεμόνας Μπρανκοβεάνου, έπεσε το κεφάλι του απ' το σπαθί του δήμιου, ο Στέφανος σώθηκε μόλις με τη βία. Πλήρωσε στον Μεγάλο Βεζύρη 200 πουγκιά χρυσά γρόσια για το κεφάλι του, ήρθε εδώ στην Πόλη και κλείστηκε στο παλιό ξύλινο σπίτι χαμένος πια από τα μάτια του κόσμου...
1ο Φύλλο Εργασίας - Οι Φαναριώτες
[Οι Φαναριώτες 2]
Διασκευασμένο απόσπασμα από το βιβλίο του Θανάση Πετσάλη Διομήδη «Οι Μαυρόλυκοι» Τόμος Β΄ σελ. 133-134 Εκδόσεις Εστίας 2006
Ο Αλέξανδρος έσκυψε και του φίλησε το χέρι και μασούλησε τα ευχαριστώ. Ο θείος του έδωσε τις παραγγελίες. Του είπε πώς πρέπει να φερθεί εκεί στη Μολδαβία «μετρημένος πάντοτε, ήπιος αλλ' αυστηρός, ανιδιοτελής και αδέκαστος και πάντοτε να αποβλέπει στην εξυπηρέτηση της Ηγεμονίας και να επιδιώκει την ευημερία των πληθυσμών που κατοικούν εκεί». Και πρόσθεσε:
- Είσαι υπάλληλος των Οθωμανών πάνω από όλα. Μην το ξεχνάς αυτό ποτέ. Πρώτα μπαίνουν στη τη σειρά τα συμφέροντα της Πύλης. Σώπασε και έστριψε το μουστάκι του. Ύστερα σαν να θυμήθηκε τι ήθελε να πει ξανάρχισε να λέει:
-Είσαι Τούρκος υπάλληλος αλλά είσαι, κατά δεύτερο λόγο Χριστιανός Ορθόδοξος και καθήκον θα έχεις εκεί στη νέα θέση όπου θα πας να βοηθήσεις και να τονώσεις την Χριστιανοσύνη. Ιερείς, εκκλησίες, μοναστήρια και οτιδήποτε άλλο. Πρόσεχε όμως εντός των ορίων πάντοτε των υψηλών συμφερόντων της Πύλης. Καταλαβαίνεις;
Πάλι χάιδεψε το μουστάκι και το τράβηξε από τις άκρες.
-Είσαι όμως και Γραικός, ε;...Έλληνας. Δε θα το ξεχνάς κι αυτό. Γι' αυτό θα προσπαθείς να ενισχύσεις και να διαδίδεις τα ελληνικά γράμματα. Την ελληνική παιδεία. Ακαδημίες, σχολές σχολεία, δασκάλους, βιβλιοθήκες. Τα πάντα. Ότι είναι δυνατόν. Επίσης θα κοιτάξεις να υποστηρίξεις συστηματικά τα δίκαια των Ελλήνων, τα ατομικά και τα κοινοτικά. Αλλά προσοχή! Εντός των ορίων πάντοτε των υψηλών συμφερόντων της Πύλης!
Από το μουστάκι το χέρι του γλίστρησε πέρασα ανάλαφρα πάνω από τα μάτια. Ήτανε κουρασμένα τα μάτια του.
-Έχε υπόψη σου ότι όσο περισσότερο συμβιβάσεις τα πράγματα με βάση τα συμφέροντα της Πύλης, τόσο καλύτερα θα μπορέσεις να διαχειριστείς και να προστατεύσεις και τα συμφέροντα των ραγιάδων... Με καταλαβαίνεις;... Μην έρθεις σε σύγκρουση και μη φέρεις σε σύγκρουση προς την Πύλη τους υπηκόους της... Συμβιβασμούς, έντεχνους συνδυασμούς, τολμηρή ευλυγισία...
Έτσι τον δασκάλεψε τον ανιψιό του εκείνη τη μέρα.
Σο μεταξύ φρόντισε να διορίσει κι άλλους από το συγγενολόι του στις πιο περιζήτητες θέσεις.